GPON to jeden z wariantów pasywnej sieci optycznej, pozwalającej uzyskać prędkość rzędu nawet 2488 Mb/s. Od 2014 roku jest ona prężnie rozwijana w Polsce. Zapewnia dostęp nie tylko do internetu, ale również do innych usług operatów. Jakie są jej korzyści oraz ograniczenia?
Sieć GPON, czyli Gigabit Passive Optical Network, dostarczana jest poprzez infrastrukturę FTTx. Ze względu na swoje ulokowanie, można ją podzielić cztery grupy:
– FFTH – Fiber to the home
– FFTF – Fiber to the flat
– FFTB – Fiber tom the building
– FFTC – Fiber to the curb
Skróty te oznaczają miejsce zakończenia sieci: dom, mieszkanie, budynek, krawężnik. GPON jest siecią pasywną z racji tego, że nie posiada ona dodatkowych urządzeń, potrzebujących zasilania na drodze od centrali do odbiorcy. Są one potrzebne tylko u operatora (Optical Line Termination) oraz u docelowego klienta (ONU – Optical Network Unit). Tym sposobem sieć światłowodu jest mniej awaryjna od Ethernetu.
Zaletą GPON jest również możliwość dzielenia połączeń przy jednym światłowodzie ze Splitera. Sygnał może być rozdzielony na 32, 64 lub 128 odbiorców. Za pomocą jednego łącza odbiorca może korzystać nie tylko z internetu, ale również z telewizji czy telefonii.
Każdy medal ma swoją drugą stronę i nie inaczej jest w przypadku sieci GPON. Przede wszystkim należy pamiętać, że istnieje maksymalna liczba odbiorców końcowych. Jednocześnie każdy z klientów powinien mieć możliwość korzystania z tej samej mocy sygnału. W przypadku dużego zagęszczenia mieszkańców potrzebny jest projekt całego segmentu sieci GPON.
Ważne jest również zabezpieczenie włókna światłowodowego wraz ze wszystkimi jego elementami. Jeśli łącze ulegnie uszkodzeniu, należy jak najszybciej zlokalizować problem im go naprawić. Duża awaria może wiązać się ze sporymi nakładami finansowymi oraz odchodzeniem klientów.
To, czy warto zdecydować się na budowę sieci GPON, zależy od kilku czynników. W biznesplanie należy bowiem uwzględnić, czy w danym miejscu istnieje już łącze miedziane, co będzie bardziej opłacalne, od budowania sieci światłowodowej od podstaw. W tym celu modernizuje się łącza ETTH do standardu FTTB, wykorzystujące światłowód do budynku oraz ethernet do ostatecznego odbiorcy,
Na sieć GPON zdecydowało się wielu operatorów telewizji kablowej, aby dostarczać użytkowników obraz najwyższej jakości, internet oraz telefonię w jednym pakiecie. Podmiejskie osiedla domów wydają się ku temu najlepszym miejscem.
Z całą pewnością liczba klientów podłączonych do sieci światłowodowej rośnie. Jej spora część powstała dzięki programowi POPC, którego celem jest wyeliminowania wykluczenia cyfrowego i terytorialnych różnic w dostępie do internetu światłowodowego. W 2018 roku zakontraktowano łącza do 1,9 miliona odbiorców dzięki temu programowi. Obecnie prowadzony jest projekt POPC2, o całkowitej wartości ponad 41 milionów złotych. Jego partnerem od lat jest operator Orange, dzięki któremu światłowód jest dostępny dla 4,5 milionów mieszkańców Polski.
Dofinansowania unijne w ramach tych programów są realizowane od 2014 roku. Z tego powodu większość operatorów wstrzymała się do tego czasu z budową sieci, aby starać później o partnerstwo. Obecnie coraz więcej osób ma dostęp do szerokopasmowego internetu, a białych plam w Polsce jest znacznie mniej.
FTTH to z pewnością gwarancja trwałości i otwartości technologicznej. Dzięki światłowodowi możliwe jest prowadzenie nowych usług w ramach jednego pakietu, takich jak: internet szerokopasmowy, telewizja nowej generacji, telefonia, obsługa inteligentnego domu i wiele innych. GPON zapewni na tyle duże zasoby transmisyjne na cały czas ich użytkowania.
Od 2014 roku trwają inwestycje mające na celu nie tylko budowę nowej sieci światłowodowej, ale również modernizację istniejącej infrastruktury do standardów FTTH. W tym celu koszt rozbudowy jest mniejszy, a proces przebiega szybciej. Z kolei programy POPC zapewniają dostęp do szybkiego internetu zarówno w aglomeracjach, jak i na terenach słabo zaludnionych.